Άλλο να είσαι καλά. Άλλο να μην αρρωστήσεις.

Η πρόληψη με απλά λόγια

Η σχέση των ανθρώπων με την υγεία μας είναι ιδιαίτερα πολύπλοκη. Η πλειοψηφία εύκολα θα δηλώσει ότι η «υγεία» αποτελεί την μέγιστη προτεραιότητα και μάλιστα θα την συμπεριλάβει μηχανικά ως ευχή αρκετές φορές μέσα στη μέρα.

Ωστόσο αρκετά συχνά κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλο μας, αγνοώντας την πραγματικότητα: Δεν είναι το ίδιο να «αισθάνομαι υγιής» με το να είμαι πραγματικά υγιής. Όπως δεν είναι το ίδιο να «μην έχω κάτι τώρα», με το να μην πάθω κάτι αργότερα.

Ζούμε σε μια εποχή όπου οι ασθένειες δεν χτυπούν μόνο «μετά τα 70».
Υπέρταση, διαβήτης, χοληστερίνη, καρκίνος, καρδιοπάθειες — έρχονται αθόρυβα και μένουν για πάντα.  Όμως, δεν έρχονται πάντα από μόνες τους. Σε αρκετές περιπτώσεις είναι αποτέλεσμα των πράξεων ή της αδράνειας μας: δεν κάνουμε τίποτα για να τα αποφύγουμε.

Θα πέθαινα για τα παιδιά μου. Ναι, αλλά θα έκανα κάτι για να ζήσω περισσότερο για αυτά;

Το ακούμε συχνά από γονείς: «θα έδινα τη ζωή μου για τα παιδιά μου». Και είναι ειλικρινείς.

Αλλά ας σκεφτούμε αυτή την υπόσχεση αυτοθυσίας κάπως διαφορετικά:

§  Θα έκανες 30 λεπτά περπάτημα την ημέρα για να ζήσεις 10 χρόνια παραπάνω για εκείνα;

§  Θα έκοβες το τσιγάρο;

§  Θα έτρωγες λιγότερο αλάτι;

§  Όχι για σένα. Για εκείνα.

Η αγάπη δεν είναι θυσία ζωής. Είναι διάθεση για ζωή.
Και η πρόληψη είναι ο πιο απλός και ήρεμος τρόπος να φροντίσεις το μέλλον σου — και όσων σε νοιάζονται για εσένα.

Η πρόληψη δεν είναι πολυτέλεια

Η απουσία συμπτώματος, «μα δε νοιώθω κάτι», συχνά μας οδηγεί λανθασμένα στο συμπέρασμα ότι είμαστε πλήρως υγιείς.

Όμως, αν δεν έχεις ελέγξει την πίεσή σου, αν δεν ξέρεις τα επίπεδα της χοληστερίνης ή του σακχάρου σου, αν δεν περπατάς, δεν κινείσαι, δεν κοιμάσαι σωστά…τότε δεν ξέρεις πραγματικά σε τι κατάσταση βρίσκεται το σώμα σου.

Η πρόληψη δεν είναι πολυτέλεια. Είναι η αποφυγή μίας μόνιμης εξάρτησης από χάπια, μηχανήματα ή νοσηλείες.

7 βασικά πράγματα που δεν αφορούν «άλλους»

Δεν χρειάζεται να ψάχνεις περίπλοκες λύσεις. Οι επιστημονικές οδηγίες λένε τα ίδια εδώ και δεκαετίες:

1. Διατροφή με μέτρο, όχι με μόδα

Μεσογειακή, σπιτική, απλή. Όχι τηγανητά, όχι υπερβολικά επεξεργασμένα. Λαχανικά, φρούτα, όσπρια, ψάρια.

2. Σωματικό βάρος

Ακόμα και 5 κιλά λιγότερα κάνουν διαφορά στην πίεση, στη γλυκόζη, στη χοληστερίνη.

3. Άσκηση, όχι απαραίτητα γυμναστήριο

30 λεπτά περπάτημα τη μέρα — και όχι «μόνο το καλοκαίρι». Η κίνηση είναι ζωή.

4. Αποφυγή πρόσθετου αλατιού

Η υπέρταση είναι σιωπηλός δολοφόνος. Μείωσε το αλάτι στα φαγητά και διάβαζε τις ετικέτες.

5. Αποφυγή υπερβολικής ζάχαρης

Ο προδιαβήτης δεν φαίνεται, αλλά υπάρχει. Περιόρισε αναψυκτικά, γλυκά, κρυφή ζάχαρη σε τυποποιημένα τρόφιμα.

6. Έλεγξε τα επίπεδα χοληστερόλης

Βελτίωσε τη διατροφή, μέτρα τα επίπεδα στο αίμα, ακολούθησε τις υπόλοιπες συμβουλές.

7. Καμία ανοχή στο κάπνισμα

Ούτε «ένα πού και πού». Ούτε «μόνο τα ελαφριά». Δεν υπάρχει ασφαλές τσιγάρο — ούτε ηλεκτρονικό, ούτε θερμαινόμενο.

Πόσο θα βελτιωθεί η υγεία μου;

Ας μιλήσουμε με νούμερα:

§  αν τηρήσεις όλα τα παραπάνω μειώνεις το κίνδυνο θανάτου από καρδιοπάθεια κατά 75%.

§  Αυτοί που θα τα τηρήσουν όλα εκτός από ένα μειώνουν τον κίνδυνο θανάτου από οποιαδήποτε αιτία κατά 51% και από καρδιοπάθεια κατά 76% (συγκριτικά με αυτούς που θα τηρήσουν μόνο 1 από τις συμβουλές)

§  Αν τηρήσεις τα 4 από αυτά μειώνεις τον κίνδυνο διαβήτη κατά 75%.

§  Αν τηρήσεις τα 6 από αυτά, μειώνεις τον κίνδυνο καρκίνου κατά 51%

Μπορεί να μην προλάβεις τα πάντα — αλλά μπορείς να κερδίσεις χρόνο

Δεν είναι όλα στο χέρι μας. Αλλά πολλά είναι. Η επιστήμη δεν υπόσχεται αθανασία. Η επιστήμη επιδιώκει (και πολύ συχνά είναι αποτελεσματική) λιγότερο πόνο, λιγότερες απώλειες, περισσότερα ποιοτικά χρόνια.

Και το κυριότερο: υπόσχεται να σε κρατήσει όρθιο όσο περισσότερο γίνεται, με αξιοπρέπεια και παρουσία.

Κλείνοντας:

Υγεία δεν είναι απουσία αρρώστιας. Είναι παρουσία φροντίδας.

Και η φροντίδα δεν είναι ούτε δύσκολη ούτε βαριά. Όσα διάβασες δεν απαιτούν ακριβές εξετάσεις, ούτε πολυδάπανες θεραπείες. Τα περισσότερα μπορείς να ελέγξεις μόνος, σε ορισμένα θα χρειαστεί βοήθεια ειδικού. Είναι θέμα απόφασης.

Του Δημητρίου Βραχάτη, Επεμβατικού Καρδιολόγου – Αρρυθμιολόγου, Διδάκτορα Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ

Το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στη στήλη «Απόψεις» του newsbomb.gr