HOLTER ΠΙΕΣΗΣ

Holter Πίεσης | ABPM

Γράφει ο Δημήτριος Βραχάτης, Ειδικός Καρδιολόγος, Διδάκτωρ Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.

Τί είναι το Holter Πίεσης;

Η λέξη Holter προέρχεται από το επώνυμο του Αμερικανού φυσικού ο οποίος επινόησε την παρατεταμένη καταγραφή καρδιακού ρυθμού (holter ρυθμού). Το επώνυμο του Normal J. Holter λοιπόν έχει συνδεθεί με οποιαδήποτε παρατεταμένη καταγραφή ζωτικών σημείων σε περιπατητικούς ασθενείς. Έτσι,  λοιπόν στην καθομιλουμένη «δανείζει» το όνομα του και στην παρατεταμένη καταγραφή αρτηριακής πίεσης σε περιπατητικούς ασθενείς (στην αγγλική ορολογία ambulatory blood pressure measurement – ABPM) η οποία για λόγους απλοποίησης συχνά καλείται Holter Πίεσης.

Πότε απαιτείται το Holter Πίεσης;

Η εξέταση αυτή μπορεί να ζητηθεί από τον καρδιολόγο τόσο στα πλαίσια της διάγνωσης (ή αποκλεισμού) της ύπαρξης αρτηριακής υπέρτασης ή της παρακολούθησης του θεραπευτικού αποτελέσματος σε ασθενείς που ήδη λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή.  

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα του Holter Πίεσης;

Η 24ωρη καταγραφή πολλαπλών μετρήσεων αρτηριακής πίεσης κατά τη διάρκεια της ημέρας και της νύχτας μας δίνει τη δυνατότητα για:

  • Μεγαλύτερη ακρίβεια στις μετρήσεις
  • Ταχεία και αξιόπιστη διάγνωση της ύπαρξης ή όχι αρτηριακής υπέρτασης
  • Μετρήσεις στις πραγματικές συνθήκες ζωής και τις δραστηριότητες του/της εξεταζόμενου (real-life)
  • Αποκλεισμό της διάγνωσης αρτηριακής υπέρτασης σε ασθενείς που παρουσιάζουν αυξημένες τιμές αρτηριακής πίεσης μόνο όταν η μέτρηση πραγματοποιείται παρουσία επαγγελματιών υγείας (φαινόμενο λευκής μπλούζας – white coat hypertension)
  • Αναγνώριση της συγκαλυμμένης υπέρτασης (masked hypertension), δηλαδή της ύπαρξης αυξημένων τιμών αρτηριακής πίεσης στην καθημερινότητα του ασθενούς, αλλά φυσιολογικών κατά την εξέταση στο ιατρείο
  • Αναγνώριση του προτύπου μεταβολής της αρτηριακής πίεσης μεταξύ ημέρας και νύκτας. 
  • Παρακολούθηση της δραστικότητας καθ’ όλο το 24ωρο της χορηγούμενης φαρμακευτικής αγωγής 
  • Καλύτερη πρόβλεψη βλαβών σε όργανα στόχους οι οποίες σχετίζονται  με την αρτηριακή υπέρταση.
 

Ποια είναι τα μειονεκτήματα του Holter Πίεσης;

Εφόσον η εξέταση πραγματοποιηθεί με επιτυχία και τα αποτελέσματα είναι κατάλληλα προς επεξεργασία (δηλαδή περισσότερες από το 70% των μετρήσεων είναι αξιόπιστες) τότε δεν υπάρχον ιδιαίτερα μειονεκτήματα.

Ωστόσο, ορισμένοι εξεταζόμενοι μπορεί να ενοχλούνται από τις συχνές μετρήσεις αρτηριακής πίεσης – ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της νύκτας. 

Επιπλέον, σε περίπτωση αρρυθμιών ίσως επηρεαστούν τα αποτελέσματα – βέβαια αυτό το γνωρίζει εκ των προτέρων ο ιατρός σας θα λάβει τις αντίστοιχες αποφάσεις.

Τέλος, κατά τη διάρκεια της εξέτασης ο/η εξεταζόμενος δε μπορεί να κάνει μπάνιο.

Γιατί είναι σημαντικές οι νυχτερινές καταγραφές Αρτηριακής Πίεσης;

Φυσιολογικά, κατά τη διάρκεια της νύχτας η αρτηριακή πίεση μειώνεται σε σχέση με τις αντίστοιχες ημερήσιες τιμές κατά περίπου 10-20%.

Η αναγνώριση προτύπων που παρεκκλίνουν από το φυσιολογικό, δηλαδή είτε η πολύ έντονη πτώση της αρτηριακής πίεσης κατά τη διάρκεια της νύχτας, είτε -ιδίως- η αύξηση της συνδέονται με αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο.

Πώς γίνεται το Holter Πίεσης;

Η εξέταση διενεργείται με τη χρήση συσκευής η οποία αποτελείται από μία περιχειρίδα (σαν αυτή που έχουν τα κλασικά πιεσόμετρα) και μία κεντρική μονάδα (ένα «κουτί» με μικρό μέγεθος και βάρος). 

Οι συσκευές αυτές έχουν τη δυνατότητα να εκτελούν χωρίς την παρέμβαση του εξεταστή ή του εξεταζόμενου (δηλαδή αυτόματα) πολλαπλές μετρήσεις της αρτηριακής πίεσης σε τακτά διαστήματα μέσα στην ημέρα (συνήθως κάθε 15 λεπτά) και κατά τη διάρκεια της νύκτας (συνήθως κάθε 30 λεπτά). Η μέθοδος μέτρησης είναι στη συντριπτική πλειοψηφία η ταλαντωσιμετρική τεχνική (oscillometry), όπως και στα περισσότερα «εμπορικά» πιεσόμετρα.

Πώς τοποθετείται το Holter Πίεσης;

Ο ιατρός τοποθετεί την περιχειρίδα (cuff) στο βραχίονα (μπράτσο) του/της εξεταζόμενου και εναποθέτει με βολικό τρόπο το σωλήνα που συνδέει τη περιχειρίδα με την κεντρική μονάδα («πιεσόμετρο»). Η κεντρική μονάδα τοποθετείται σε ειδικό τσαντάκι το οποίο στηρίζεται στη ζώνη ή κρεμιέται με ιμάντα από το λαιμό. Καλό είναι την ημέρα της εξέτασης να φοράτε φαρδιά / άνετα ρούχα ώστε να μη σας ενοχλεί η συσκευή.

Πρέπει να κάνω κάποια προετοιμασία πριν το Holter Πίεσης;

Δεν απαιτείται ειδική προετοιμασία για τη διενέργεια της εξέτασης. Ωστόσο, επειδή δε θα μπορείτε να κάνετε μπάνιο κατά τη διάρκεια της καταγραφής, καλό είναι αυτό να έχει γίνει πριν το ραντεβού.

Τί πρέπει να κάνω κατά τη διάρκεια του Holter Πίεσης;

Κατά τη διάρκεια της εξέτασης δε χρειάζεται να κάνετε κάτι το διαφορετικό. Μπορείτε να επιστρέψετε πλήρως στις καθημερινές σας συνήθειες, ακόμα και να οδηγήσετε. Καλό είναι να τηρήσετε ένα πρόχειρο ημερολόγιο των δραστηριοτήτων ΄σας όσο διενεργείται η εξέταση (ώστε να ερμηνευθούν πιθανές ακραίες τιμές).

Ωστόσο, όταν νοιώσετε την περιχειρίδα να «φουσκώνει» συστήνεται να σταματήσετε ό,τι κάνετε, να «ανοίξετε» το αγκώνα και να περιμένετε μέχρι να ολοκληρωθεί η μέτρηση της αρτηριακής πίεσης. Επίσης, είναι σημαντικό ο σωλήνας που συνδέει το «πιεσόμετρο» με την περιχειρίδα να μην είναι «τσακισμένος», ώστε να γίνονται σωστά οι μετρήσεις.

Όσο η εξέταση είναι σε εξέλιξη δεν μπορείτε να κάνετε μπάνιο καθώς οι συσκευές μέτρησης δεν είναι αδιάβροχες.

Υπάρχουν κίνδυνοι από το Holter Πίεσης;

Το Holter πίεσης είναι μία μη επεμβατική δοκιμασία και δε συνεπάγεται κινδύνους, πέραν ίσως της – εξαιρετικά σπάνιας – περίπτωσης τοπικού ερεθισμού στο δέρμα από την περιχειρίδα.

Πώς ερμηνεύονται τα αποτελέσματα και πότε τα λαμβάνω;

Αφού η κεντρική μονάδα καταγράψει τα δεδομένα, ο ιατρός τη συνδέει με ηλεκτρονικό υπολογιστή, και τα αναλύει με σκοπό την ανίχνευση ακραίων μετρήσεων και την αξιολόγηση του μέσου όρου της αρτηριακής πίεσης (για την ημέρα, τη νύχτα και το 24ώρο). Τα αποτελέσματα του Holter Πίεσης δίνονται άμεσα μετά την επεξεργασία τος με ειδικό λογισμικό. Ωστόσο οι όποιες θεραπευτικές αποφάσεις λαμβάνονται από το θεράποντα ιατρό αφού τα αποτελέσματα του Holter πίεσης συν αξιολογηθούν με το πλήρες ιστορικό του/της εξεταζόμενου.

Ποιες είναι οι φυσιολογικές τιμές του Holter Πίεσης;

Aν ο μέσος όρος της αρτηριακής πίεσης όλου του 24ώρου είναι μεγαλύτερος από 130/80 mmHg τίθεται η διάγνωση της αρτηριακής υπέρτασης. Τα αντίστοιχα όρια για τις μετρήσεις του Holter Πίεσης κατά τη διάρκεια της ημέρας (πρωί) είναι 135/85 mmHg, ενώ κατά τη διάρκεια της νύχτας είναι 120/70 mmHg. Προσοχή, το αντίστοιχο διαγνωστικό όριο αρτηριακής υπέρτασης μέσω μετρήσεων στο ιατρείο είναι 140/90 mmHg, ενώ για τις μετρήσεις από τον ίδιο τον ασθενή στο σπίτι είναι 135/85 mmHg.