Gravity vs Circulation: POTS & Ορθοστατική Υπόταση

Στο πλαίσιο του CardioDialogues 2025, ο Δρ. Δημήτριος Βραχάτης, Επεμβατικός Καρδιολόγος – Ηλεκτροφυσιολόγος, παρουσίασε ομιλία με τίτλο “Gravity vs Circulation: Cracking the Code of POTS, Orthostatic Hypotension and other dysautonomias”.

Η ομιλία εστιάζει στις δυσαυτονομίες — μια ομάδα παθήσεων του αυτόνομου νευρικού συστήματος που διαταράσσουν την ισορροπία ανάμεσα στη βαρύτητα και την κυκλοφορία του αίματος.

 

Όταν η βαρύτητα γίνεται αντίπαλος

Για τους περισσότερους ανθρώπους, η όρθια στάση είναι μια αυτονόητη διαδικασία. Όμως για ορισμένους ασθενείς, η βαρύτητα μετατρέπεται σε εχθρό, προκαλώντας συμπτώματα όπως ζάλη, ταχυκαρδία, λιποθυμικές τάσεις και χρόνια κόπωση. Η Ορθοστατική Υπόταση και το Σύνδρομο Ορθοστατικής Ταχυκαρδίας Θέσης (POTS) αποτελούν δύο χαρακτηριστικές εκφράσεις αυτής της δυσλειτουργίας.

Τι είναι το POTS και η Ορθοστατική Υπόταση

Η Ορθοστατική Υπόταση (Orthostatic Hypotension – OH) ορίζεται ως πτώση της συστολικής πίεσης ≥20 mmHg ή της διαστολικής ≥10 mmHg μέσα σε 3 λεπτά από την όρθια στάση.

 
Το POTS χαρακτηρίζεται από αύξηση του καρδιακού ρυθμού ≥30 παλμών/λεπτό μέσα σε 10 λεπτά από την έγερση, χωρίς πτώση της αρτηριακής πίεσης. Συνήθως αφορά νεαρές γυναίκες και μπορεί να σχετίζεται με προηγούμενη ιογενή λοίμωξηορμονικές αλλαγές ή ανοσολογικούς παράγοντες.

Η Δοκιμασία Ανάκλισης (Tilt Table Test)

Η δοκιμασία ανάκλισης είναι ένα από τα πιο χρήσιμα διαγνωστικά εργαλεία. Επιτρέπει την αντικειμενική καταγραφή των μεταβολών του καρδιακού ρυθμού και της αρτηριακής πίεσης, επαληθεύοντας τη διάγνωση POTS ή Ορθοστατικής Υπότασης. Παράλληλα, προσφέρει και εκπαιδευτική αξία: οι ασθενείς αναγνωρίζουν τα συμπτώματά τους και μαθαίνουν τεχνικές αποφυγής συγκοπής.

Θεραπευτικές Προσεγγίσεις

Η αντιμετώπιση βασίζεται στη συνεργασία γιατρού–ασθενούς και στην ενεργό συμμετοχή του ασθενούς.


Μη φαρμακευτικά μέτρα:
  • Αύξηση πρόσληψης υγρών και άλατος

  • Σταδιακή (επαν)εκπαίδευση στην αναγνώριση των εκλυτικών παραγόντων

  • Χρήση ελαστικών καλτσών συμπίεση

  • Αποφυγή παρατεταμένης ορθοστασίας και υψηλών θερμοκρασιών

  • Δομημένη Φυσική Άσκηση

  • Αποφυγή συγκεκριμένων φαρμάκων

 

Φαρμακευτικές επιλογές : Δεν υπάρχουν αποδεδειγμένες λύσης, αλλά δοκιμάζονται:
  • Μιδοδρίνη για αύξηση του αγγειακού τόνου

  • Φλουδροκορτιζόνη για αύξηση του ενδαγγειακού όγκου

  • Β-αναστολείς ή Ιβαβραδίνη για έλεγχο της ταχυκαρδίας