ΚΤΕΟ για το αυτοκίνητο. Για την καρδιά σου;

 

Οι ρυθμοί της καθημερινότητας είναι αμείλικτοι. Οικογένεια, φίλοι, δουλειά. Τρέξιμο, ξεκούραση, ξανά άγχος και κάπου εκεί -σιωπηλά- ξεκινάει η φθορά. Είναι η χοληστερίνη και είναι αθόρυβη. Ούτε πονά, ούτε θα δώσει κάποιο σύμπτωμα. Μάλιστα, οι διαταραχές των λιπιδίων ευθύνονται για την εμφάνιση περίπου 50% των εμφραγμάτων.

Η συζήτηση για τα επίπεδα της χοληστερόλης είναι ιδιαίτερα επίκαιρη, καθώς με το πρόγραμμα προσυμπτωματικού έλεγχου του Υπουργείου Υγείας για τα επίπεδα χοληστερίνης και σακχάρου για άτομα ηλικίας 30-70 ετών, φθάνουν αυτόματα παραπεμπτικά μέσω ΗΔΙΚΑ στους συμπολίτες μας. Πρόκειται για μια σοβαρή προσπάθεια πρόληψης – σε μια χώρα που παραδοσιακά λειτουργεί «εκ των υστέρων».

Τα παραπεμπτικά που «χτυπάνε» στο κινητό μας είναι μια καλή ευκαιρία να αναρρωτηθούμε:
Θα περιμένουμε να συμβεί κάτι, ή θα προλάβουμε αυτό που μπορεί να προβλεφθεί;

Γιατί να κάνω τον έλεγχο;

Διότι η υψηλή χοληστερίνη δεν προκαλεί συμπτώματα. Με άλλα λόγια την βλέπεις και δεν την αισθάνεσαι. Μπορεί να είσαι 35 χρονών, γεμάτος ενέργεια, να ασκείσαι χωρίς περιορισμούς – και όμως, η “κακή” LDL να δουλεύει σιωπηλά μέσα σου.

Αφιερώνοντας μερικά λεπτά από τον χρόνο σου, με μια απλή αιμοληψία μπορείς να μάθεις αν είσαι σε κίνδυνο. Η πρόληψη δεν είναι φόβος. Είναι δύναμη.

Είμαι νέος. Αν βγει υψηλή θα πάρω χάπι κατευθείαν;

Όχι. Η απόφαση για φάρμακο δεν λαμβάνεται βάσει ενός μόνο αριθμού.

Ο καρδιολόγος θα εκτιμήσει συνολικά αυτό που λέμε εξατομικευμένο καρδιαγγειακό προφίλ, όπου ανάμεσα σε άλλες ερωτήσεις θα πρέπει να απαντηθούν:

  • Καπνίζεις;
  • Έχεις κληρονομικό ιστορικό πρώιμης στεφανιαίας νόσου;
  • Έχεις σακχαρώδη διαβήτη ή υπέρταση;
  • Η κακή χοληστερόλη (LDL) είναι ακραία υψηλή (>190 mg/dl) ;

Αν όλα ή κάποια από αυτά συνδυάζονται, υπάρχει περίπτωση να σκεφτούμε αγωγή ακόμα και σε νεαρή ηλικία. Σε κάθε περίπτωση θα βάλουμε μπροστά την ενεργητική πρόληψη η οποία περιλαμβάνει μη-φαρμακευτικά μέσα. Και ναι, σε κάποιες περιπτώσεις που θα χρειαστεί, ένα χάπι από τα 35 σώζει τη ζωή στα 50.

Πέφτει η χοληστερίνη χωρίς φάρμακα;

Ασφαλώς – και αυτό είναι το πρώτο που δοκιμάζουμε, ειδικά σε νέους, αλλά δεν αρκεί πάντα.

🔹 Χάσε 5-10% του βάρους σου: η LDL μπορεί να μειωθεί σημαντικά.
🔹 Περπάτα 30 λεπτά τη μέρα: η “καλή” HDL ανεβαίνει.
🔹 Φάε με σύνεση, όχι με ενοχές: λιγότερα κορεσμένα λιπαρά, περισσότερα φυτικά.

Μελέτες δείχνουν ότι με αλλαγές τρόπου ζωής, η χοληστερίνη μπορεί να πέσει 10-15%. Αλλά θέλει συνέπεια — όχι μόνο “μέχρι το καλοκαίρι”. Η πρόληψη είναι μαραθώνιος όχι αγώνας 100 μέτρων.

Ποιες τροφές να αποφεύγω;

Δεν υπάρχουν “καλές” και “κακές” τροφές. Υπάρχουν συνήθειες που θα πρέπει να εντάξεις στη ζωή σου.

Αν όμως πρέπει να ξεκινήσεις από κάπου:


❌ Απόφυγε:

  • Τηγανητά, αλλαντικά, τυριά με πολλά λιπαρά
  • Βούτυρο και έτοιμα γλυκά

✅ Προτίμησε:

  • Ψάρι (2 φορές/εβδομάδα)
  • Ελαιόλαδο, ξηρούς καρπούς, όσπρια
  • Φρούτα, λαχανικά, βρώμη

Η παραπάνω διαδικασία δεν είναι κάτι προσωρινό ή φευγαλέο που θα το κάνεις σαν αγγαρεία. Η καρδιά σου δεν χρειάζεται «δίαιτα». Χρειάζεται σταθερή φροντίδα.

Έχω ακούσει ότι οι στατίνες είναι επικίνδυνες. Ισχύει;

Είναι από τα πιο παρεξηγημένα φάρμακα. Μία απλή αναζήτηση στο διαδίκτυο μπορεί να σε πείσει για αυτό.


Οι στατίνες δεν είναι πανάκεια, αλλά ούτε «κακές». Είναι φάρμακα που:

  • Μειώνουν κατά 25-30% τον κίνδυνο εμφράγματος
  • Μειώνουν τη θνησιμότητα από καρδιοπάθεια
  • Έχουν ανεπιθύμητες ενέργειες σε ένα μικρό ποσοστό των περιπτώσεων, τις περισσότερες φορές αναστρέψιμες και σπάνια «σοβαρές»

Όταν τις προτείνουμε, δεν το κάνουμε ελαφρά τη καρδία. Το κάνουμε γιατί η ζημιά της χοληστερίνης είναι μακροχρόνια — και πολύ πιο επικίνδυνη.

Πότε να πάω στον καρδιολόγο;

Αν:
✔️ Οι εξετάσεις δείξουν αυξημένα επίπεδα χοληστερίνης
✔️ Έχεις οικογενειακό ιστορικό εμφραγμάτων
✔️ Είσαι υπέρβαρος, καπνιστής ή έχεις ανεβασμένο σάκχαρο ή αρτηριακή πίεση
✔️ Έχεις ερωτήσεις και δεν θες απαντήσεις από το Google, το Chatgbt ή τη γειτόνισσα της γιαγιάς σου που «ξέρει».

Τότε, ο καρδιολόγος δεν είναι «τελευταία λύση». Είναι σύμμαχος για να βελτιώσεις τις καρδιομεταβολικές παραμέτρους σου και να μειώσεις τον κίνδυνο σημαντικών αρνητικών συμβάντων υγέιας.

Κλείνοντας:

Δεν ξέρω πόσοι θα αξιοποιήσουν τα παραπεμπτικά για τις αναλύσεις αίματος,  Ξέρω όμως ότι αν καταφέρουμε να προλάβουμε έστω και λίγες περιπτώσεις εμφραγμάτων και αγγειακών εγκεφαλικών θα μειώσουμε όχι μόνο τον θάνατο, αλλά και την αναπηρία.

🔸 Η χοληστερίνη δεν σε κοιτάει στην ηλικία.
🔸 Εσύ όμως μπορείς να τη δεις εγκαίρως.

Κάνε την εξέταση. Μην το δεις σαν αγγαρεία. Δες το σαν φροντίδα – για σένα, και για όσους σε αγαπούν.

 

Του Δημήτριου Βραχάτη, Επεμβατικού Καρδιολόγου – Αρρυθμιολόγου, Διδάκτορα Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ

 

Το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στη στήλη «Απόψεις» του NewsBomb.gr