Διαγνωστικές εξετάσεις για την καρδιά: όσα πρέπει να γνωρίζετε

Οι διαγνωστικές εξετάσεις για την καρδιά είναι σημαντικά εργαλεία για την έγκαιρη διάγνωση πολλών παθήσεων, την εκτίμηση του κινδύνου ανάπτυξης καρδιακών παθήσεων αλλά και την καθοδήγηση των αποφάσεων για τη θεραπεία τους. Κάθε εξέταση έχει συγκεκριμένες ενδείξεις με βάση τα συμπτώματα, τους παράγοντες κινδύνου και το ιατρικό ιστορικό του ασθενούς.

Οι πιο συχνές διαγνωστικές εξετάσεις για την καρδιά είναι:

Ηλεκτροκαρδιογράφημα (ΗΚΓ)

Το ηλεκτροκαρδιογράφημα καταγράφει την ηλεκτρική δραστηριότητα της καρδιάς και είναι μία από τις πιο συχνές και βασικές εξετάσεις που πραγματοποιούνται στα πλαίσια ενός καρδιολογικού ελέγχου. Επίσης, όταν υπάρχει περιστατικό αρρυθμιών, ένα ηλεκτροκαρδιογράφημα θα βοηθήσει στον εντοπισμό της αιτίας, συνήθως συνδυαστικά με άλλες εξετάσεις. Ένα ηλεκτροκαρδιογράφημα συνιστάται συνήθως εάν ένας ασθενής εμφανίζει ξαφνικά και έντονα συμπτώματα όπως πόνο στο στήθος, αίσθημα παλμών, δύσπνοια ή ζάλη, τα οποία μπορεί να υποδηλώνουν προβλήματα στη λειτουργία της καρδιάς.

Υπερηχοκαρδιογράφημα (triplex καρδιάς)

Το υπερηχοκαρδιογράφημα χρησιμοποιεί κύματα υπερήχων για τη δημιουργία εικόνων της καρδιάς, επιτρέποντας στους γιατρούς να δουν την ανατομία, την κινητικότητα και τη συνολική λειτουργία της καρδιάς και των γύρω ιστών. Το υπερηχοκαρδιογράφημα παίζει καθοριστικό ρόλο στη διάγνωση της καρδιακής ανεπάρκειας, των παθήσεων των βαλβίδων και των συγγενών καρδιακών ανωμαλιών. Συχνά συνιστάται σε ασθενείς με καρδιακό φύσημα, ιστορικό καρδιακής προσβολής ή συμπτώματα καρδιακής ανεπάρκειας.

Τεστ κόπωσης (stress test)

Το test κόπωσης καταγράφει την υγεία και τη λειτουργία της καρδιάς όσο ο ασθενής υποβάλλεται σταδιακά σε σωματική κόπωση που αυξάνεται σταδιακά, βάσει ειδικού πρωτοκόλλου, ή όταν χορηγείται φάρμακο που μιμείται την επίδραση της άσκησης στην καρδιά. Η εξέταση αυτή μπορεί να υποδείξει την παρουσία στεφανιαίας νόσου, τη σοβαρότητα των καρδιακών παθήσεων που έχουν ήδη διαγνωστεί και το κατάλληλο επίπεδο σωματικής δραστηριότητας για τον ασθενή. Είναι ιδιαίτερα πολύτιμη για άτομα με συμπτώματα όπως πόνος στο στήθος ή δύσπνοια με την άσκηση.

Holter ρυθμού

Το Holter είναι μια φορητή συσκευή που φοριέται συνεχώς για 24 έως 48 ώρες με στόχο να καταγράφει την ηλεκτρική δραστηριότητα της καρδιάς κατά τη διάρκεια των καθημερινών δραστηριοτήτων. Αυτή η εξέταση είναι ιδιαίτερα χρήσιμη για τη διερεύνηση του αισθήματος παλμών, λιποθυμικών επεισοδίων, αρρυθμιών όπως η κολπική μαρμαρυγή, και πολλών ακόμα που μπορεί να μην φαίνονται σε ένα τυπικό ηλεκτροκαρδιογράφημα που εκτελείται στο ιατρείο.

Στεφανιογραφία

Η στεφανιογραφία (στεφανιαία αρτηριογραφία) πραγματοποιείται με την εισαγωγή ενός ειδικού διαγνωστικού καθετήρα σε ένα αιμοφόρο αγγείο στη βουβωνική χώρα ή στο χέρι και την καθοδήγησή του στην καρδιά. Η διαδικασία είναι εξαιρετικά σημαντική για την αξιολόγηση ασθενών με υποψία στεφανιαίας νόσου ή εκείνων που μπορεί να χρειαστούν επεμβάσεις όπως η τοποθέτηση στεντ ή η χειρουργική επέμβαση παράκαμψης στεφανιαίων αρτηριών (by pass).

Σε ποιους είναι απαραίτητες οι διαγνωστικές εξετάσεις για την καρδιά;

• Άτομα υψηλού κινδύνου, όπως τα άτομα με οικογενειακό ιστορικό καρδιακής νόσου, γενετική προδιάθεση ή συγγενείς καρδιακές ανωμαλίες.
• Τα άτομα που καπνίζουν, κάνουν καθιστική ζωή, είναι παχύσαρκα ή ακολουθούν διατροφή υψηλή σε κορεσμένα λίπη και χαμηλή σε φρούτα και λαχανικά.
• Ασθενείς με συναφείς καταστάσεις υγείας όπως η υπέρταση, ο διαβήτης, η υψηλή χοληστερόλη και η χρόνια νεφρική νόσος, οι οποίες αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιακής νόσου.
• Η ηλικία αυξάνει τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων, καθιστώντας τις τακτικές εξετάσεις σημαντικές για όλους τους ανθρώπους άνω των 50 ετών.

Πότε πρέπει να γίνουν οι διαγνωστικές εξετάσεις για την καρδιά;

Ο χρόνος έναρξης του καρδιακού ελέγχου διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο ανάλογα με τους ατομικούς παράγοντες κινδύνου. Σε γενικές γραμμές, οι άνδρες άνω των 35 ετών και οι γυναίκες άνω των 45 ετών πρέπει να ελέγχονται τακτικά. Τα άτομα με πολλαπλούς παράγοντες κινδύνου μπορεί να χρειάζεται να αρχίσουν τον έλεγχο νωρίτερα, σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού τους.

Οι διαγνωστικές εξετάσεις για την καρδιά αποτελούν απαραίτητα και σημαντικά εργαλεία για την έγκαιρη διάγνωση των καρδιακών παθήσεων. Προγραμματίστε τις εξετάσεις σας σήμερα!   

Γράφει ο Δημήτριος Βραχάτης, Ειδικός Καρδιολόγος, Διδάκτωρ Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.