Gravity vs Circulation: POTS & Ορθοστατική Υπόταση
Στο πλαίσιο του CardioDialogues 2025, ο Δρ. Δημήτριος Βραχάτης, Επεμβατικός Καρδιολόγος – Ηλεκτροφυσιολόγος, παρουσίασε ομιλία με τίτλο “Gravity vs Circulation: Cracking the Code of POTS, Orthostatic Hypotension and other dysautonomias”.
Η ομιλία εστιάζει στις δυσαυτονομίες — μια ομάδα παθήσεων του αυτόνομου νευρικού συστήματος που διαταράσσουν την ισορροπία ανάμεσα στη βαρύτητα και την κυκλοφορία του αίματος.
Όταν η βαρύτητα γίνεται αντίπαλος
Για τους περισσότερους ανθρώπους, η όρθια στάση είναι μια αυτονόητη διαδικασία. Όμως για ορισμένους ασθενείς, η βαρύτητα μετατρέπεται σε εχθρό, προκαλώντας συμπτώματα όπως ζάλη, ταχυκαρδία, λιποθυμικές τάσεις και χρόνια κόπωση. Η Ορθοστατική Υπόταση και το Σύνδρομο Ορθοστατικής Ταχυκαρδίας Θέσης (POTS) αποτελούν δύο χαρακτηριστικές εκφράσεις αυτής της δυσλειτουργίας.
Τι είναι το POTS και η Ορθοστατική Υπόταση
Η Ορθοστατική Υπόταση (Orthostatic Hypotension – OH) ορίζεται ως πτώση της συστολικής πίεσης ≥20 mmHg ή της διαστολικής ≥10 mmHg μέσα σε 3 λεπτά από την όρθια στάση.
Το POTS χαρακτηρίζεται από αύξηση του καρδιακού ρυθμού ≥30 παλμών/λεπτό μέσα σε 10 λεπτά από την έγερση, χωρίς πτώση της αρτηριακής πίεσης. Συνήθως αφορά νεαρές γυναίκες και μπορεί να σχετίζεται με προηγούμενη ιογενή λοίμωξη, ορμονικές αλλαγές ή ανοσολογικούς παράγοντες.
Η Δοκιμασία Ανάκλισης (Tilt Table Test)
Η δοκιμασία ανάκλισης είναι ένα από τα πιο χρήσιμα διαγνωστικά εργαλεία. Επιτρέπει την αντικειμενική καταγραφή των μεταβολών του καρδιακού ρυθμού και της αρτηριακής πίεσης, επαληθεύοντας τη διάγνωση POTS ή Ορθοστατικής Υπότασης. Παράλληλα, προσφέρει και εκπαιδευτική αξία: οι ασθενείς αναγνωρίζουν τα συμπτώματά τους και μαθαίνουν τεχνικές αποφυγής συγκοπής.
Θεραπευτικές Προσεγγίσεις
Η αντιμετώπιση βασίζεται στη συνεργασία γιατρού–ασθενούς και στην ενεργό συμμετοχή του ασθενούς.
Μη φαρμακευτικά μέτρα:
-
Αύξηση πρόσληψης υγρών και άλατος
-
Σταδιακή (επαν)εκπαίδευση στην αναγνώριση των εκλυτικών παραγόντων
-
Χρήση ελαστικών καλτσών συμπίεση
-
Αποφυγή παρατεταμένης ορθοστασίας και υψηλών θερμοκρασιών
-
Δομημένη Φυσική Άσκηση
-
Αποφυγή συγκεκριμένων φαρμάκων
Φαρμακευτικές επιλογές : Δεν υπάρχουν αποδεδειγμένες λύσης, αλλά δοκιμάζονται:
-
Μιδοδρίνη για αύξηση του αγγειακού τόνου
-
Φλουδροκορτιζόνη για αύξηση του ενδαγγειακού όγκου
-
Β-αναστολείς ή Ιβαβραδίνη για έλεγχο της ταχυκαρδίας