Υπέρταση και καλοκαίρι: τι πρέπει να προσέχετε

Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, η άνοδος της θερμοκρασίας και η παρατεταμένη ηλιοφάνεια μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά τα άτομα με υπέρταση (υψηλή αρτηριακή πίεση). Όταν οι ασθενείς γνωρίζουν πώς επιδρούν αυτές οι εποχιακές αλλαγές στην υγεία της καρδιάς τους, μπορούν να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα πρόληψης και προστασίας.

Πώς αλλάζει η αρτηριακή πίεση το καλοκαίρι

Η αρτηριακή πίεση μπορεί να αντιδράσει ακανόνιστα στις εξωτερικές μεταβολές της θερμοκρασίας. Το καλοκαίρι, τα αιμοφόρα αγγεία τείνουν να διαστέλλονται ως αντίδραση στην άνοδο της θερμοκρασίας, γεγονός που μπορεί αρχικά να οδηγήσει σε μια μικρή πτώση της αρτηριακής πίεσης. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ανακούφιση για όλους τους ασθενείς με υπέρταση. Η καλοκαιρινή ζέστη μπορεί επίσης να οδηγήσει σε αφυδάτωση, ένα συνηθισμένο πρόβλημα που μπορεί να αυξήσει σημαντικά την αρτηριακή πίεση εάν δεν αναπληρωθούν επαρκώς τα υγρά.

Επιπλέον, οι άνθρωποι τείνουν να είναι πιο δραστήριοι κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε διακυμάνσεις στις μετρήσεις της αρτηριακής πίεσης. Ενώ η τακτική άσκηση μέτριας έντασης είναι ευεργετική για τη διαχείριση της υπέρτασης, η υπερβολική σωματική δραστηριότητα υπό συνθήκες ακραίας ζέστης μπορεί να επιβαρύνει την καρδιά και να αυξήσει τα επίπεδα της αρτηριακής πίεσης.

Πώς επηρεάζονται τα άτομα με καρδιακές παθήσεις;

Για τα άτομα με υπάρχουσες καρδιακές παθήσεις, όπως η στεφανιαία νόσος ή η καρδιακή ανεπάρκεια, η καλοκαιρινή ζέστη εγκυμονεί πρόσθετους κινδύνους. Η άνοδος της θερμοκρασίας και οι συνθήκες που επικρατούν τους καλοκαιρινούς μήνες μπορούν να επιδεινώσουν τις επιπτώσεις της υπέρτασης, αυξάνοντας τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής ή εγκεφαλικού επεισοδίου. Η ένταση της ζέστης μπορεί επίσης να επιδεινώσει τα συμπτώματα διαφόρων καρδιακών παθήσεων, όπως ο πόνος στο στήθος (στηθάγχη), ειδικά όταν το σώμα πασχίζει να δροσιστεί σε θερμοκρασίες καύσωνα.

Τι πρέπει να γνωρίζουν οι ασθενείς

Οι ασθενείς με υπέρταση θα πρέπει να γνωρίζουν πώς αντιδρά το σώμα τους στη ζέστη και να λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα για τη διαχείριση της κατάστασής τους:

Ενυδάτωση. Καθώς η αφυδάτωση μπορεί να προκαλέσει συστολή των αιμοφόρων αγγείων, και να αυξήσει την αρτηριακή πίεση. Η κατανάλωση άφθονου νερού καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας είναι εξαιρετικά σημαντική.
Έλεγχος της πρόσληψης νατρίου. Οι διατροφικές συνήθειες του καλοκαιριού συχνά περιλαμβάνουν τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε νάτριο, (πχ μπάρμπεκιου και επεξεργασμένα σνακ), τα οποία μπορεί να αυξήσουν την αρτηριακή πίεση. Προτιμήστε φρέσκα, ολικής άλεσης τρόφιμα με χαμηλή περιεκτικότητα σε νάτριο.
Περιορίστε το αλκοόλ και την καφεΐνη. Και τα δύο μπορούν να αφυδατώσουν τον οργανισμό και να έχουν διουρητική δράση, επιδεινώνοντας δυνητικά την υπέρταση.

Πότε να επισκεφθείτε γιατρό

Είναι απαραίτητο να αναζητήσετε αμέσως ιατρική βοήθεια εάν εμφανίσετε συμπτώματα όπως έντονους πονοκεφάλους, προβλήματα όρασης (θολή ή διπλή όραση), δυσκολία στην αναπνοή (ειδικά αν συνοδεύεται από πόνους στο στήθος ή ανεξήγητη κόπωση) ή ακανόνιστοι καρδιακοί παλμοί.

Τι να προσέξετε και τι να αποφύγετε για την υπέρταση

Φοράτε πάντα αντηλιακό. Προστατέψτε το δέρμα σας για να μειώσετε την επιβάρυνση της καρδιάς σας από τα ηλιακά εγκαύματα.
Ντυθείτε κατάλληλα. Τα ελαφριά, ανοιχτόχρωμα και άνετα ρούχα μπορούν να σας βοηθήσουν να διατηρήσετε τη θερμοκρασία του σώματός σας σε χαμηλά επίπεδα.
Πάρτε τα φάρμακά σας σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού σας. Μην παραλείπετε ή αλλάζετε τη ρουτίνα λήψης της φαρμακευτικής αγωγής χωρίς να συμβουλευτείτε το γιατρό σας.
Μην υπερβάλλετε εαυτόν. Αποφύγετε την έντονη δραστηριότητα κατά τις πιο ζεστές ώρες της ημέρας, συνήθως από τις 10 π.μ. έως τις 4 μ.μ.
Μην πίνετε παγωμένα ροφήματα πολύ γρήγορα. Τα πολύ κρύα ποτά μπορεί να προκαλέσουν κράμπες στο στομάχι και ελαφρά αγγειακή συστολή, αυξάνοντας στιγμιαία την αρτηριακή πίεση.
Μην αγνοείτε το σώμα σας. Εάν αισθάνεστε ζαλάδα ή ασυνήθιστη κόπωση, κάντε ένα διάλειμμα και δροσιστείτε.

Το καλοκαίρι και οι υψηλές θερμοκρασίες του μπορούν να αποτελέσουν πρόκληση για τα άτομα με υπέρταση. Ωστόσο με τα κατάλληλα μέτρα, η υπέρταση δεν θα προκαλέσει προβλήματα τους καλοκαιρινούς μήνες. Εάν έχετε αμφιβολίες ή απορίες για τα συμπτώματα ή τις μετρήσεις της αρτηριακής σας πίεσης, η συμβουλή ενός ειδικού είναι η καλύτερη λύση.

Γράφει ο Δημήτριος Βραχάτης, Ειδικός Καρδιολόγος, Διδάκτωρ Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.