Ουρικό Οξύ και Καρδιά: να πάρω φάρμακο;
Γράφει ο Δημήτριος Βραχάτης, Ειδικός Καρδιολόγος, Διδάκτωρ Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Έχω αυξημένο ουρικό οξύ (υπερουριχαιμία) στο αίμα, τί σημαίνει;
Το ουρικό οξύ αποτελεί ένα καταληκτικό προϊόν του μεταβολισμού των πουρινών και η αυξημένη συγκέντρωση του στο αίμα (υπερουριχαιμία) είναι πιθανόν να προκαλέσουν κρίσεις ουρικής αρθρίτιδας (ποδάγρα), νεφρολιθίαση ή/και νεφροπάθεια. Η υπερουριχαιμία οφείλεται τόσο σε αυξημένη ενδογενή παραγωγή ουρικού οξέος από τον οργανσιμό όσο και σε μειωμένη αποβολή αυτού.
Κάνει κακό το ουρικό οξύ στην καρδιά;
Η ύπαρξη αυξημένων τιμών ουρικού οξέος στο αίμα έχει συσχετισθεί με αρτηριακή υπέρταση (αυξημένη πίεση), σακχαρώδη διαβήτη, δυσλιπιδαιμία, μεταβολικό σύνδρομο και αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο.
Συνεπώς, αποτέλεσε και αποτελεί αντικείμενο έρευνας κατά πόσον η χρήση φαρμάκων έναντι της υπερουριχαιμίας, όπως π.χ. η αλλοπουρινόλη, μπορούν φέρουν καρδιαγγειακό όφελος.
Παρόλαυτά, οι τρέχουσες ιατρικές οδηγίες δεν συνιστούν την λήψη φαρμακευτικής αγωγής σε ασθενείς που απλά έχουν αυξημένες τιμές ουρικού στο αίμα χωρίς κάποια κλινική εκδήλωση (ασυμπτωματική υπερουριχαιμία).
Έχω στεφανιαία νόσο, να πάρω φάρμακο για το ουρικό οξύ;
Με τα διαθέσιμα δεδομένα η γενική απάντηση είναι όχι. Αγωγή για αυξημένα επίπεδα ουρικού οξέος θα λάβετε μόνο αν το συστήσει ο θεράπων ιατρός σας στα πλαίσια των επιπλοκών αυτού (ουρική αρθρίτιδα ή νεφροπάθεια) και όχι προληπτικά με σκοπό να προστατευθεί η καρδιά.
Υπάρχουν μελέτες για την προληπτική χορήγηση αγωγής για τη σχέση ουρικού – καρδιάς;
Μέχρι σήμερα τα δεδομένα πάνω σε αυτό το θέμα δεν ήταν ξεκάθαρα και προέρχονταν από μικρές μελέτες. Ωστόσο, η μελέτη ALL-HEART (εικόνα) αποτελεί την πρώτη μεγάλη προοπτική πολυκεντρική τυχαιοποιημένη μελέτη στον τομέα αυτό (~5700 ασθενείς, μεγαλύτεροι των 60 ετών, χωρίς ιστορικό ουρικής αρθρίτιδας από το Ηνωμένο Βασίλειο) – ανακοινώθηκε στο Ευρωπαϊκό Καρδιολογικό Συνέδριο του 2022.
Σύμφωνα με τη μελέτη ALL-HEART η προληπτική χορήγηση αλλοπουρινόλης σε ασθενείς με ισχαιμική καρδιοπάθεια (δηλαδή με στεφανιαία νόσο | αποκλείστηκαν ασθενείς με προχωρημένη καρδιακή ανεπάρκεια) δεν προσφέρει όφελος όσον αφορά το σύνθετο καταληκτικό σημείο (έμφραγμα μυοκαρδίου, εγκεφαλικό επεισόδιο, καρδιαγγειακός θάνατος) ούτε σε μια σειρά από δευτερογενή καταληκτικά σημεία.
Πώς μπορώ να μειώσω τα επίπεδα του ουρικού οξέος στο αίμα;
Ανεξάρτητα από τη λήψη η μη φαρμακευτικής αγωγής, τα επίπεδα του ουρικού οξέος στο αίμα μπορούν να μειωθούν αν ακολουθήσουμε τις εξής συνήθειες:
- Επαρκής ενυδάτωση
- Διατήρηση φυσιολογικού σωματικού βάρους
- Συστηματική σωματική άσκηση
- Αποφυγή κατανάλωσης αλκοολούχων ποτών και μπύρας (με αλκοόλ ή χωρίς – λόγω της μαγιάς)
- Αποφυγή κατανάλωσης εντόσθιων (σπλάχνα ζώων και ψαριών)
- Μείωση κατανάλωσης κόκκινου κρέατος
- Προτίμηση σε πουλερικά και ψάρια
- Αποφυγή αναψυκτικών και τροφίμων με φρουκτόζη
- Αύξηση της κατανάλωσης φρούτων, λαχανικών, ελαιολάδου, τροφών πλούσιων σε βιταμίνη C ή/και φυλικό οξύ (π.χ. αρακάς, αβοκάντο, μπανάνα, πορτοκάλι).