Πώς να ρίξεις την υψηλή πίεση;
Γράφει ο Δημήτριος Βραχάτης, Ειδικός Καρδιολόγος, Διδάκτωρ Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Έχω υψηλή πίεση τί να κάνω;
Το πρώτο βήμα όταν οι τιμές αρτηριακής πίεσης δεν είναι οι επιθυμητές (<140/90 mmHg) είναι να διαπιστώσουμε αν πάσχουμε από αρτηριακή υπέρταση. Αυτό θα γίνει με την κατάλληλη διερεύνηση από τον καρδιολόγο μας και αν είναι απαραίτητο θα χορηγηθεί φαρμακευτική αγωγή.
Ακολουθούν συμβουλές για την βελτίωση των τιμών της αρτηριακής πίεσης, είτε πάσχουμε από υπέρταση, είτε όχι:
- Βγάζω άμεσα και οριστικά το καπνίσμα από την ζωή μου: κάθε μορφή καπνίσματος (τυποποιημένο, στριφτό, θερμαινόμενο, ατμιζόμενο) προκαλεί σωματικό και ψυχικό stress στον οργανισμό και μακροπρόθεσμα μειώνει τόσο την ποιότητα ζωής όσο και τα χρόνια που θα ζήσει ο καπνιστής,
- Αυξάνω τη σωματική δραστηριότητα: δεν είναι ανάγκη να γίνω πρωταθλητής – μικρές και σταθερές αλλαγές στην καθημερινότητα μου (π.χ. γρήγορο περπάτημα 30 λεπτά κάθε μέρα) συμβάλλουν στη βελτίωση των τιμών της πίεσης και στην καρδιαγγειακή μου υγεία.
- Βελτιώνω τη διατροφή μου: ο γενικός κανόνας είναι η προσπάθεια να ακολουθήσω αυτό που λέμε «μεσογειακή διατροφή», δηλαδή αυξάνω την κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, ψαριών, ανάλατων ξηρών καρπών, ωμού αγνού παρθένου ελαιόλαδου, περιορίζω τα τηγανητά, το κόκκινο κρέας και τις έτοιμες-επεξεργασμένες τροφές. Τέλος, περιορίζω σημαντικά το αλάτι.
- Περιορίζω το αλκοόλ: δυστυχώς η υπερκατανάλωση αλκοόλ δεν είναι φίλος της καλής υγείας. Προσπαθώ να περιοριστώ σε λιγότερο από μία-δύο μονάδες αλκοόλ την ημέρα.
- Διατηρώ φυσιολογικό σωματικό βάρος,
- Μειώνω την ένταση της καθημερινότητας και το αρνητικό ψυχολογικό φορτίο: σε αυτό μπορεί να συμβάλουν μορφές που γυμναστικής και συναισθηματικής αποφόρτισης όπως η yoga ή ο διαλογισμός.
- «Ειδικές Τροφές». Εδώ δυστυχώς τα πράγματα δεν είναι ξεκάθαρα, διάφορες τροφές έχουν ελεγχθεί κατά καιρούς για την θετική ή αρνητική επίδραση τους στην πίεση, ωστόσο τα δεδομένα είναι συγκεχυμένα. Ο καφές για παράδειγμα ενώ έχει σχετιστεί με μία σύντομη αύξηση της πίεσης, συνολικά και μακροπρόθεσμα έχει ευεργετικά καρδιαγγειακά οφέλη. Το πράσινο και το μαύρο τσάι έχουν σχετιστεί με μικρή μείωση της πίεσης. Τέλος, τα αναψυκτικά συνδέονται με δυσμενή επίδραση στην πίεση και την υγεία.
- Παρακολουθώ την πίεση μου. Η πρακτική να παρακολουθώ τα επίπεδα της πίεσης μου κατά περιόδους, έχει συσχετιστεί με καλύτερα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα (λόγω καλύτερης συμμόρφωσης με ευεργετικές συνήθειες ζωής, αλλά και με τη φαρμακευτική αγωγή)
Σημειώνεται ότι τα παραπάνω μέτρα θα χρειαστούν χρόνο και διάρκεια για να έχουν αποτέλεσμα – πρόκειται για αλλαγές που θα πρέπει να ενσωματωθούν «μόνιμα» στον τρόπο ζωής για να αποδώσουν μακροπρόθεσμα.
Έχω υψηλή πίεση που δεν πέφτει; Να πάρω τον καρδιολόγο;
Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνει κανείς είναι να μην χάσει την ψυχραιμία του και να επιβεβαιώσει:
- πρώτον, ότι η αυξημένη τιμή πρώτον είναι αληθής και
- δεύτερον παραμένει αυξημένη μετά από 10-20 λεπτά στα οποία θα προσπαθήσει να χαλαρώσει.
Στην περίπτωση που η πίεση μετά από αυτό μικρό διάστημα εξακολουθεί να είναι αυξημένη (δηλαδή μεγαλύτερη από 140/90 mmHg), τότε:
- αν πάσχετε από αρτηριακή υπέρταση, θα πρέπει να ακολουθήσετε τις οδηγίες του καρδιολόγου που σας παρακολουθεί,
- αν δεν έχετε διαγνωσθεί με υπέρταση, τότε θα πρέπει να εξεταστείτε από ειδικό.
Προσοχή! Στις περισσότερες περιπτώσεις δεν απαιτείται βιασύνη, μπορείτε με ηρεμία να προγραμματίσετε το ραντεβού σας με τον καρδιολόγο. Θυμηθείτε, η αντιμετώπιση της υψηλής πίεσης είναι μαραθώνιος όχι αγώνας εκατό μέτρων.
Ωστόσο, αν η πίεση είναι μεγαλύτερη από 180/110 mmHg καλό θα είναι να αναζητήσετε άμεσα ιατρική φροντίδα.
Στην περίπτωση δε που συνοδεύεται από συμπτώματα όπως πόνο στο στήθος, δύσπνοια, αίσθημα παλμών, διαταραχές όρασης, ή συμπτώματα που μοιάζουν με εγκεφαλικό επεισόδιο (π.χ. «δυσλειτουργία» χεριών ή/και ποδιών, «μπερδεμένη» ομιλία, αδυναμία στήριξης του σώματος), τότε πρόκειται για επείγουσα κατάσταση και θα πρέπει να αντιμετωπιστεί αντίστοιχα.
Έχω υψηλή διαστολική πίεση, πώς πέφτει;
Όταν μιλάμε για αρτηριακή υπέρταση, συνήθως αναφερόμαστε στην «μεγάλη» πίεση (επιστημονική ονομάζεται «συστολική»).
Συχνά είναι οι τιμές της «μικρής» πίεσης (αρκετοί μη-ιατροί την αποκαλούν «της καρδιάς» | επιστημονικά ονομάζεται «διαστολική») είναι και αυτές αυξημένες (ή μόνον αυτές).
Σε κάθε περίπτωση, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε πως η υψηλή αρτηριακή πίεση, τόσο η συστολική όσο και η διαστολική, αντιμετωπίζονται με τις ίδιες παρεμβάσεις (φαρμακολογικές και μη).
Τί ρίχνει την πίεση άμεσα;
Η γρήγορη αποκατάσταση της αρτηριακής πίεσης απαιτεί ειδική φαρμακευτική θεραπεία. Αν πρέπει να αποκατασταθεί άμεσα, αυτό θα πρέπει να γίνει ελεγχόμενα σε περιβάλλον με την κατάλληλη ιατρική υποστήριξη.
Στις περισσότερες περιπτώσεις όμως, η αρτηριακή πίεση αποκαθίσταται σταδιακά αν το άτομο προσπαθήσει να ηρεμίσει για μερικά λεπτά, ή αν λάβει την τακτική του φαρμακευτική αγωγή στην περίπτωση που το έχει παραλείψει.